Welke adapter moet ik kopen voor mijn gitaar pedaal?

Bij het opzetten van een pedalboard is de juiste adapter essentieel om ervoor te zorgen dat je effectpedalen optimaal presteren en niet beschadigd raken. Het kiezen van de juiste stroombron lijkt misschien eenvoudig, maar er zijn een aantal belangrijke factoren waarmee je rekening moet houden zoals de benodigde spanning en stroomsterkte, de juiste polariteit, het kiezen van de juiste plug en het verschil tussen AC en DC. In dit blog duiken we dieper in op wat je moet weten over de stroomvoorziening van je pedalen.

Voltage (V)

Voltage is de spanning die je pedaal nodig heeft om te werken. De meeste pedalen werken op 9 volt, maar er zijn ook pedalen die werken 12 volt, 18 volt of zelfs 24 volt. Het is cruciaal om altijd het juiste voltage te gebruiken zoals aangegeven op je pedaal. Als je een te hoog voltage gebruikt, kun je je pedaal beschadigen. Sommige pedalen, zoals overdrives, kunnen op zowel 9 volt als 18 volt werken. Belangrijk! Controleer dit altijd voordat je een adapter aanschaft of een adapter gebruikt met je pedaal!

Hoe weet welk voltage mijn pedaal gebruikt?

Er zijn verschillende manieren waarop je kunt achterhalen welk voltage je pedaal nodig heeft. Ten eerste kun je simpelweg op het pedaal zelf kijken. Veel pedalen hebben het vereiste voltage duidelijk aangegeven op de achterkant of onderkant van het pedaal. Vaak vind je bij de adapteringang een aanduiding zoals 9V DC, 12V DC, of 18V DC, die aangeeft welk voltage het pedaal nodig heeft. Vaak staat er ook een icoontje bij of het pedaal DC of AC stroom gebruikt. 

Daarnaast kan de handleiding van je pedaal helpen. In de handleiding staan meestal alle technische specificaties, inclusief het vereiste voltage. Mocht je de handleiding niet bij de hand hebben, dan kun je deze vaak terugvinden op de website van de fabrikant, waar je alle specificaties van jouw specifieke model kunt opzoeken. Als je al een adapter hebt die bij het pedaal werd geleverd, kun je het label van de adapter zelf controleren. Hierop staat het voltage dat de adapter levert, wat je direct vertelt of deze geschikt is voor jouw pedaal.

Afbeelding: dit MXR pedaal werkt op 9 volt DC, en heeft een center negative aansluiting.

Stroomsterkte (mA)

De stroomsterkte, gemeten in milliampère (mA), geeft aan hoeveel stroom je pedaal nodig heeft. Het is belangrijk dat je voeding voldoende stroom levert om je pedaal te voeden. Als de voeding minder stroom levert dan je pedaal nodig heeft, kan dit leiden tot slechte prestaties of schade. Het pedaal trekt alleen de hoeveelheid stroom die het nodig heeft, dus een hogere mA-specificatie is daarentegen geen probleem. De stroomsterkte van verschillende pedalen varieert aanzienlijk: eenvoudige analoge pedalen zoals overdrives en wah-wahs gebruiken vaak weinig stroom, terwijl moderne digitale pedalen zoals Strymon of Eventide tot wel 500 mA of meer kunnen vereisen.

Hoe weet ik hoeveel stroom mijn pedaal gebruikt?

Om te weten hoeveel stroom (gemeten in milliampère, mA) je pedaal gebruikt, kun je meestal de handleiding van het pedaal raadplegen of de informatie vinden op het pedaal zelf. Deze stroomgebruik varieert per type effect en merk. Eenvoudige analoge pedalen zoals overdrives en wah-wahs gebruiken vaak weinig stroom, terwijl complexe digitale pedalen aanzienlijk meer stroom nodig hebben.

Een handige bron om het stroomgebruik van veel populaire pedalen op te zoeken is de Stinkfoot Power List. Hier vind je een uitgebreide lijst van pedalen met hun stroomverbruik, zodat je precies weet wat je nodig hebt om je pedalboard goed te voeden. Houd er rekening mee dat het belangrijk is om een voeding te kiezen die meer stroom kan leveren dan het totaal van alle aangesloten pedalen, zodat je zeker weet dat elk pedaal voldoende stroom krijgt en je pedalboard optimaal functioneert.

Polariteit

De polariteit verwijst naar de richting van de stroom in het circuit van het pedaal. De meeste pedalen gebruiken een negatieve polariteit (center negative). Gebruik je een voeding met een onjuiste polariteit (bijvoorbeeld positief bij een negatief pedaal), dan kan het pedaal niet werken of zelfs permanent beschadigd raken. Controleer altijd het polariteitssymbool op zowel je pedaal als je voeding.

De meeste pedalen en adapters hebben een symbool dat de polariteit aangeeft. Dit symbool lijkt op een cirkel met daarin twee lijnen: één lijn gaat naar een plusteken (+) en de andere naar een minteken (-). Er staat meestal ook bij aangegeven of de binnenste pin (het midden) positief of negatief is.

Type plug

De meeste effectpedalen maken gebruik van een 2.1 millimeter barrel-plug voor de voeding. Deze maat  (2.1 mm x 5.5 mm) is een standaard voor veel effectpedalen, maar het is belangrijk om altijd te controleren of de specificaties van je pedaal overeenkomen met de plug van de adapter. Af en toe kom je echter andere formaten tegen, zoals een 2.5 millimeter barrel-plug of zelfs RCA-connectoren.

De 2.1 millimeter in de beschrijving van een barrel-plug verwijst naar de diameter van de binnenste pin van de plug, oftewel de binnenste opening waar de pen van de aansluiting van je pedaal in past. De 5.5 millimeter verwijst naar de buitendiameter van de barrel-plug. Dit is de buitenste omtrek van de plug die in de voedingsingang van je pedaal wordt gestoken. 

Hoe weet ik wat voor type plug past bij mijn pedaal?

Er zijn verschillende manieren waarop je kunt achterhalen welk formaat plug je nodig hebt. Ten eerste kun je de handleiding van je pedaal raadplegen. In de handleiding staat vaak specifiek vermeld welke plugmaat je nodig hebt, zoals 2.1 mm of 2.5 mm. Dit is de meest directe manier om erachter te komen welk formaat je moet gebruiken. Daarnaast kun je op het pedaal zelf kijken. Bij sommige pedalen staat de vereiste plugmaat aangegeven bij de stroomaansluiting. Dit kan handig zijn om snel te controleren welk formaat je moet hebben zonder de handleiding te hoeven raadplegen.

Als je al een adapter hebt en geen verdere specificaties online kunt vinden, kun je ook het formaat van de plug opmeten met een schuifmaat (caliper). De meest voorkomende plugformaten voor gitaarpedalen zijn 2.1 mm en 2.5 mm. De 2.1 mm plug is verreweg het meest gebruikelijk, maar sommige pedalen gebruiken een 2.5 mm plug. Door de plug nauwkeurig op te meten, kun je er zeker van zijn dat je de juiste maat gebruikt.

Afbeelding: schematische weergave van betekenissen afmetingen barrel-jacks

DC of AC?

Bij effectpedalen wordt er gebruik gemaakt van twee soorten stroom: DC (gelijkstroom) en AC (wisselstroom). Het verschil tussen deze twee is belangrijk om te begrijpen, omdat het verkeerde type stroom ernstige schade aan je pedalen kan veroorzaken.

Gelijkstroom (DC) is de meest voorkomende vorm van stroom die door effectpedalen wordt gebruikt. Bij DC stroomt de elektriciteit in één richting door het circuit. Moderne pedalen, vooral de compacte en digitale varianten, werken meestal op DC. 

Wisselstroom, of AC, daarentegen, betekent dat de stroom constant van richting wisselt. Sommige effectpedalen, vooral oudere modellen of pedalen met buizencircuits, vereisen AC-voeding. Deze pedalen zijn minder gebruikelijk, maar het is belangrijk om te weten dat je nooit een AC-voeding moet aansluiten op een pedaal dat ontworpen is voor DC. Dit kan het pedaal namelijk ernstig beschadigen.

In het kort

• Voltage: de specificatie van het voltage moet altijd exact overeenkomen met wat het pedaal nodig heeft. Als je een pedaal hebt dat 9V vereist, moet je een adapter gebruiken die precies 9V levert. Een hoger of lager voltage kan je pedaal beschadigen.
• Stroomsterkte: de hoeveelheid stroomsterkte (mA) die de adapter kan leveren, mag hoger zijn dan wat het pedaal nodig heeft, maar niet lager. Als een pedaal bijvoorbeeld 300 mA vereist, zal een adapter die 500 mA kan leveren prima werken. Het pedaal trekt alleen de hoeveelheid stroom die het nodig heeft, dus een hogere mA-specificatie is geen probleem.
• Polariteit: de polariteit van de adapter moet altijd exact overeenkomen met de specificatie van het pedaal. De meeste pedalen gebruiken een "center-negative" polariteit, maar sommige kunnen "center-positive" zijn. Het is cruciaal om de juiste polariteit te gebruiken om schade aan het pedaal te voorkomen.
• Formaat plug: de fysieke maat van de plug moet exact overeenkomen met de specificatie van het pedaal. Als de plug niet goed past, kan dit leiden tot een slechte verbinding of beschadiging van het pedaal en de adapter.
• Specificatie DC / AC: als je pedaal een DC-adapter nodig heeft, moet je een adapter gebruiken die DC levert. Gebruik je een AC-adapter voor een pedaal dat DC vereist (of omgekeerd), dan kan dit ernstige schade veroorzaken aan het pedaal.

Conclusie

Het zoeken naar een adapter met de juiste specificaties is cruciaal voor het goed functioneren van je gitaarpedalen. Bij het zoeken naar de juiste adapter voor je gitaarpedalen kun je versimpelen door gebruik te maken van de filteropties in de categorie adapters en voedingen. Met deze filters kun je eenvoudig de specificaties invullen die jouw pedaal nodig heeft, zoals het vereiste voltage, de juiste plugmaat en de polariteit. Zo kun je met vertrouwen de juiste keuze maken en je set-up efficiënt inrichten.